Category: Psixologiya

Autizm– erkən yaş dövründə başlayan, həyat boyu davam edən, sosial münasibətlər və inkişaf sferasında problemlərin olması ilə müşayət olunan neyro-psixiatrik pozuntudur. İlk dəfə bu diaqnoz elmə Amerikada yaşayan və fəaliyyət göstərən uşaq psixiatrı Leo Kanner tərəfindən 1943-cü ildə gətirilmişdir. Uşaqlara autizm diaqanozu qoymaq üçün 3 sferada pozuntuların olması vacibdir: 1. Sosial qarşılıqlı əlaqələrdə problem 2. Nitq sahəsində problem 3. Məhdud maraq və stereotip davranışlar Autizm– kliniki əlamətlərə görə psixikanın qeyri- bərabər…
Read more

Uşaqlarda anadangəlmə inkişaf qüsurları – uşaq yaşlarında əlilliyin əmələ gəlməsində və 1 yaşa qədər olan uşaq ölümlərinin ən əsas səbəbi hesab edilir. Bu qüsurlar müxtəlif zərərli faktorların (xüsusən hamiləliyin erkən dövrlərində) dölə mənfi təsirləri nəticəsində əmələ gəlir. Həkimlər dönə-dönə təsdiq edirlər ki, uşaqlarda anadangəlmə inkişaf qüsurlarının xeyli hissəsinin qarşısını almaq olar. Bunun üçün gələcəyin ata və anası hamiləliyə qabaqcadan lazımi səviyyədə hazırlaşmalıdırlar. Anadangəlmə inkişaf qüsurlarını törədən faktorlara teratogen faktorlar…
Read more

Valideynlər hiperaktivliyi geniş aspektə izah edə bilərlər: gecələr yuxudan tez-tez durmalar, sözə qulaq asmamaq, ifrata varmaq, düşüncə və davranışlarının kənar faktorlara bağlı olması şəklində. Amma uşaq psixiatrları hiperaktivliyi daha dar mənada narahatçılıq, diqqətin defisiti, bəzən impulsivlik şəklində göstərirlər. Diqqətin defisiti və hiperaktivlik sindromunu ilk dəfə 1845 ci ildə doktor Heinrich Hoffman təsvir etmişdir. O bunu 3 yaşlı oğlu üçün oxumağa kitab tapmayanda yazmağa başlamışdır. Nəticədə uşaqların xarakterlərini əks…
Read more

Tarix sübut edir ki, aqressiya insan cəmiyyəti həyatının ayrılmaz hissəsidir. Aqressiya güclü cəzbetmə qüvvəsinə və yoluxucu xüsusiyyətə malikdir. İnsanlar çoxu sözdən aqressiyanı inkar edirlər, bununla belə gündəlik həyatlarında onu geniş şəkildə nümayiş etdirirlər. Latın dilindən tərcümədə aqressiya hücum deməkdir. Hazırkı dövrdə aqressiya termini çox geniş yayılmışdır. Bu termini neqativ emosiyalarla (məsələn qəzəb) həm neqativ motivlərlə (məsələn ziyan vurmaq meyli) həm neqativ ustovkalarla (məsələn irqə dair mənfi rəylər), həm də dağıdıcılıq fəaliyyətlə bağlayırlar. Psixologiyada aqressiya başqalarını özünə tabe etməkvə onlar üzərində dominantlıq etmək məqsədilə real davranış və ya…
Read more

Məlumdur ki, qadınlarla kişilər bir -birindən həm fiziki,həm psixoloji cəhəttən köklü sürətdə fərqlənirlər.Aparılan araşdırmalar nəticəsində qadınların kişilər haqqında kişilərin də qadınlar haqqında dilə gətirdikləri bəzi faktlar ortaya çıxmışdır.Belə ki qadınların ən çox dilə gətirdikləri məsələ kişilərin onları dinləməməsi və onların duyğularına önəm verməməsi məsələsidir.Əslində isə bu məsələ kişilər tərəfindən tam fərqli məna kəsb edir.Kişi qadının problemini dinlər və bu problemdən çıxış yolu axtarar nəticədə isə qadına özünü rahat hiss etməsi üçün çıxış yolu məsləhət görər.Qadının axtardığı əslində çıxış yolu deyil.O,yoldaşının onun qayğısına…
Read more

Uşaqların cinsi inkişaf müddətində ailələr çox vaxt nə edəcəklərini bilmir, çox vaxt da çaxnaşmaya düşürlər. Halbuki bu həssas mövzuda ailələrin üzərinə düşən vəzifə, fərqli dövrlərə ayrılan cinsi inkişaf prosesi haqqında doğru məlumatlanmaq və sakit olmaqdır. Hamımız cinsi pasportumuzla birlikdə doğuluruq.Hamımızın cinsi impulsları var və bu impulslar həyat boyu davamedir.Ancaq cinsəlliyin təməlinin nə vaxt qoyulduğuna baxıldığında…
Read more

Müasir dövrümüzdə tez-tez valideyinlər bizim dövrümüzdə yeniyetmələr belə deyil, biz belə hərəkətlər etməzdik, biz bu cür danışmazdıq kimi fikirlərlə övladlarını tənqid etdiklərinin şahidi oluruq.Çox qəribədir ki, hər dövrün orta yaşlı ata və anası düşünür ki, bu dövrdə onlar fərqli olublar.Məsələ burasındadır ki, hər bir dövrün yeniyetməsi və gənci özünə daha çox bənzəyir nəinki keçmişə.Keçmişin onları qəbul edə bilməməsinin səbəbi isə onların məsələyə subyektiv yanaşmasıdır.Əslində illərdir ki, valideyinlərin yeniyetmələrdən etdikləri şikayətlərin səbəbi…
Read more

Yuxu rejimi pozular Stress , yuxu rejimini tarazlayan serotonin və melatonin hormonlarına təsiri yuxusuzluq problemi yarada bilər. Yuxusuz qalmaq da baş ağrısı , təzyiq balanssızlığı , həzm problemləri və immunitet sisteminin zəifləməsi kimi semptomlarla həyatınızda çətinliklər törədə bilər. Nə etməli? Yatmadan əvvəl bitki çayları için . Saat 19.00 ‘ dan sonra yemək yeməyin. Qəhvə və kola kimi kafein ehtiva edən və xəbərdarlıqçı xüsusiyyəti olan içkilər…
Read more

” Kiçik motor bacarıqlarının inkişaf etdirilməsi” Əl hərəkəti funksiyalarının pozulma dərəcesinin,artikulyator motorikanın pozulması ilə mütəbasib olması,uşaq serebral iflici zamanı ümumi motorika ilə nitq motorikası arasındakı birbaşa əlaqəni göstərir.Əl hərəkətləri ilə nitqin əlaqəsi hələ 1928 -ci ildə Bexterev tərəfindən qeyd edilmişdir.1973 – cü ildə Koltsova tərəfindən keçirilmiş xüsusi tədqiqatlar bir daha təsdiq etmişdir ki,əl hərəkətləri inkişafını tezləşdirir.Bu nəticə loqopedik işi kiçik motorikanın inkişafı ilə birlikdə aparmağın vacibliyini göstərir. Əsasən kiçik motorika üzrə işə aiddir: 1)Barmaqların yumruğa yığılıb açılması 2)Bükülmüş barmagların növbğ ilğ açılması 3)Kiçik,böyük mozaikada müxtəlif naxış ya şəkillərin yığılması 4)Plastilinlə müxtəlif əşyaların…
Read more